فوریّت در دفاع مشروعِ غیرتهاجمی از منظر فقه اسلام و حقوق غرب

نویسنده

چکیده مقاله:

فوریّت خطر تهاجم، مناقشه­آمیزترین شرطی است که برای توجیه دفاع مشروع عنوان شده است. چالش مورد بررسی در این پژوهش، دفاعیات در شرایط غیرتهاجمی و امکان یا عدم امکان توسعه­بخشی به مفهوم فوریّت، اختصاصاً در خصوص دو موضوعِ «دفاع مشروع ظاهری» و «سندروم زنان آسیب­دیده» است که در روی­دادِ دو وضعیت، حمله­ی فوری و عینی وجود ندارد. مفهوم­شناسیِ فوریّت و بیان رویکردهای رایج در مورد دو موضوعِ پیش­گفته در حقوق غرب و سپس بررسی آن از منظر فقه و حقوق ایران، موضوع این پژوهش است.  موضع منتخب فقه اسلامی، عاقلانه و به­دور از تعصب بوده و تنها در صورت وجود حمله­ی فوری و عینی - بر اساس نظر برخی فقها- و یا قریب­الوقوع - بر پایه ظنّ به وجود خطر، بر اساس نظر دیگر فقها- دفاع را مجاز دانسته است. در پایان، نتیجه آن است که دفاعیات در شرایط غیرفوری- اعم از این که اساساً حمله­ای وجود نداشته و یا حمله فوری نبوده است- نمی­تواند بر اساس دفاع مشروع توجیه گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی تطبیقی دفاع مشروع در فقه امامیه و حقوق بین‌الملل

دفاع به معنای راندن، دور کردن و دفع تجاوز به حریم فرد با هدف تأمین امنیت جسمی و روحی افراد جامعه، یکی از مسائل مهم امروز در گستره فقه و حقوق اسلام و حقوق بین­الملل است که در خلال آن فرد به حفظ جان یا شخصیت و آبروی خود یا افراد دیگر در مقابل متجاوز می­پردازد. این عملکرد در هر یک از دو منبع مذکور دارای شرایط و ضوابطی از قبیل: تناسب و تلازم دفاع با خطر، تجاوز نظامی و مسلحانه، ضرورت و لزوم دفاع در ...

متن کامل

حقوق گیاهان از منظر فقه اسلام

حقوق گیاهان از منظر فقه اسلام دکتر حسن موثقی[1] چکیده تاریخ گویای این حقیقت است که زمانی که امپراطوریهای باستانی درگیر جنگ، زیاده خواهی و تجاوز به دیگر کشورها و ملل بودند و حیات بشری برای سلاطین فاتح و کشورگشا ارزشی نداشت، اراده خداوند بر این قرار گرفت که بشریت بتواند با آغاز رسالت پیامبران الهی و ترویج ادیان توحیدی از زنجیرهای اسارت هم نوعان خود رهایی یابند و طعم شیرین صلح و ایمان را بچشند....

متن کامل

بررسی تطبیقی الزام به فرار مدافع از موقعیت دفاع مشروع در حقوق کامن‌لا و فقه امامیه

یکی از موقعیت‌هایی که در دفاع مشروع به‌وجود می‌آید، حالتی است که مهاجم حملۀ خود را آغاز کرده، اما هنوز ضرورت دفاع برای مدافع به‌وجود نیامده است و وی امکان عقب‌نشینی و فرار از دست مهاجم را دارد. حال پرسش اساسی آن است که آیا مدافع ملزم به فرار در برابر حملۀ مهاجم است یا آنکه وی می‌تواند همچنان بایستد تا سرانجام از حق دفاع خود بهره‌مند گردد؟ حقوق کامن‌لا در قرون اخیر مبتنی بر نظریۀ جامعوی «شر کمتر...

متن کامل

دفاع مشروع در اسلام

ما در جهان هر روز شاهد رخدادهای تلخ حوادث ناگوار جنگ و دفاع بوده و هستیم و مخصوصا بیش از دو دهه است که در کشور ما جنگ و جهاد مقدس و دفاع در جریان است. در این حوادث ما شاهد بدترین و دردناکترین تجاوزات و خونین ترین دفاعیات بودیم و همین واقعیت باعث شد تا به تحقیق در موضوع دفاع پرداخته و مرز میان تجاوز جهاد و تهاجم از نظر اسلامی حقوقی و قانونی روشن گردیده مشروعیت دفاع و حدود و زوایای تاریک آن در می...

15 صفحه اول

دفاع مشروع در اسلام

در این پژوهش، مبانی دفاع مشروع در اسلام با استفاده از آموزه های فقهی بیان گردیده است. نویسنده در دو بخش احکام و شرایط دفاع مشروع و فلسفه آن را بررسی کرده است. ابتدا تاریخچه ای از دفاع مشروع از دوران کهن و قبل از اسلام در جوامع و ادیان مختلف ارائه نموده و سپس تاریخ دفاع مشروع در اسلام را از زمان بعثت پیامبر اسلام تا عصر کنونی تبیین کرده است. نویسنده ضمن اشاره به تحول تاریخی دفاع مشروع، وضعیت آن ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 4

صفحات  99- 124

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023